Chọn xe có năm sản xuất cũ hơn sẽ giúp khách hàng tiết kiệm số tiền lớn. Tuy nhiên, xe tồn kho lâu ngày cũng tiềm ẩn nguy cơ xuống cấp và mất giá khi bán lại.
Với cùng một mẫu ô tô, nếu chọn xe có năm sản xuất cũ hơn sẽ giúp khách hàng tiết kiệm số tiền lớn. Tuy nhiên, xe tồn kho lâu ngày cũng tiềm ẩn nguy cơ xuống cấp và mất giá khi bán lại.
Thị trường lao dốc, áp lực tồn kho lớn
Theo báo cáo bán hàng từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tổng doanh số các hãng thành viên trong năm 2023 đạt 301.989 chiếc, giảm tới 25% so với 404.635 chiếc bán ra năm 2022.
Thị trường ế ẩm khiến hàng loạt mẫu ô tô sản xuất năm 2023, thậm chí 2022 hiện vẫn còn tồn kho.
TC Motor (đơn vị sản xuất, lắp ráp xe Hyundai) cũng ghi nhận doanh số năm vừa qua giảm hơn 17%, từ 81.582 chiếc còn 67.450 chiếc.
Tình trạng ế ẩm của thị trường xe hơi kéo dài sang cả năm nay. So với tháng cuối 2023 có phần khởi sắc với gần 50.000 chiếc giao đến khách hàng (gộp cả số liệu từ VAMA và TC Motor), lượng ô tô bán ra tháng 1/2024 chưa bằng một nửa, còn 22.803 chiếc và tương đương mức giảm 54%.
Số liệu bán hàng tháng 2 được các đơn vị công bố mới đây tiếp tục cho thấy rõ đà lao dốc. Cụ thể, có tổng cộng 13.666 ô tô bán ra, giảm hơn 40% so với tháng 1 và 50% so với cùng kỳ năm 2023. Đây là mức giảm kỷ lục trong những năm gần đây, thậm chí còn thấp hơn cả năm 2021 chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19.
Sức bán yếu khiến hàng loạt mẫu ô tô tồn kho và liên tục được các hãng giảm giá mạnh để xả hàng. Một số dòng xe bán chạy hàng đầu đến nay cũng vẫn còn mẫu sản xuất năm 2023 (VIN 2023).
Đơn cử Mitsubishi Xpander, mẫu ô tô ăn khách nhất Việt Nam năm vừa qua. Hiện tại, phiên bản Xpander Cross vẫn còn xe VIN 2023 và đang được hãng ưu đãi 50% phí trước bạ (34,9 triệu đồng) cùng quà tặng tổng trị giá 40 triệu đồng.
Honda City cũng thuộc Top 10 ô tô bán chạy nhất năm qua. Trong tháng 3, cả ba phiên bản City đều còn xe VIN 2023 và được khuyến mại từ 50-100% phí trước bạ, cộng thêm giảm tiền mặt 30 triệu đồng. Ngoài ra, Honda còn đang ưu đãi lớn cho các phiên bản CR-V G và L sản xuất năm 2023.
Năm 2024 vẫn còn xe sản xuất 2022
Ghi nhận tại một số đại lý, nhiều mẫu ô tô khác cũng đang tồn kho xe VIN 2023 như Nissan Kicks (hiện được giảm tổng cộng khoảng 200 triệu đồng), Hyundai Elantra (bản N Line giảm 60 triệu đồng), Mitsubishi Outlander (tổng ưu đãi hơn 70 triệu đồng), hay Hyundai Palisade (giảm 80 triệu đồng).
Thậm chí giờ đã là giữa tháng 3/2024, một số hãng vẫn tồn cả xe sản xuất từ năm 2022. Ví dụ như Ford Explorer vừa được điều chỉnh giá bán giảm tới 400 triệu đồng.
Hãng xe sang Mercedes-Benz cũng đang ưu đãi gần 10 mẫu ô tô VIN 2022 gồm: E-Class, C-Class, GLE, GLB, AMG A 35, AMG GLB 35, AMG GLA 45 S, AMG GLE 53 Coupe và AMG GT 53 Coupe. Mức giảm giá thấp nhất là 210 triệu, còn cao nhất lên đến gần 720 triệu đồng.
Xe tồn kho nhiều dẫn đến áp lực lớn về tài chính cho các đại lý. Giám đốc kinh doanh một đại lý Toyota trên địa bàn Hà Nội cho biết, với những đại lý không trực thuộc hãng và dùng vốn đầu tư từ hãng, mỗi lô xe nhập về đều phải thanh toán dứt điểm cho hãng chứ không thể bán trước, trả tiền sau.
“Nhiều đại lý không thể xoay vòng vốn nữa nên đành giảm giá mạnh, bán lỗ để thu tiền về. Lợi nhuận từ mảng dịch vụ, sửa chữa chỉ giúp duy trì hoạt động chứ không đủ bù đắp cho nguồn thu chính từ bán ô tô”, vị này nói.
Có nên mua ô tô tồn kho?
Anh Việt Hoàng (quận Ba Đình, Hà Nội), người sử dụng và sở hữu nhiều mẫu ô tô cho biết, với hai chiếc xe thuộc cùng model và phiên bản, giống nhau về kiểu dáng, trang bị và chỉ khác năm sản xuất, anh sẽ chọn xe số VIN cũ để có mức giá tốt.
“Thời hạn bảo hành tính từ lúc xuất hóa đơn chứ không theo năm sản xuất nên có thể yên tâm. Nhưng cũng phải cân nhắc việc xe tồn kho lâu ngày, một số bộ phận có khả năng bị xuống cấp, hư hỏng”, anh Hoàng nhận xét.
Theo tìm hiểu, các lô xe nhập từ nhà máy về kho của đại lý đều sẽ có bộ phận kiểm tra định kỳ và có quy trình bảo quản. Song nếu không được bảo quản đúng tiêu chuẩn, có thể ảnh hưởng tới chất lượng. Một số bộ phận như lốp, ắc quy dễ bị hao mòn và xuống cấp, đặc biệt với những xe để ở kho bãi ngoài trời.
Bên cạnh đó, cũng cần lưu ý việc với hai mẫu ô tô giống nhau về kiểu dáng, phiên bản và chỉ khác năm sản xuất, khi bán lại thì xe đời cũ hơn sẽ có giá thấp hơn.
Anh Đoàn Dũng, đại diện showroom ô tô cũ C3 Auto (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, với cùng một mẫu ô tô đã qua sử dụng, thông thường xe VIN 2023 sẽ có giá nhập vào thấp hơn VIN 2024 ít nhất là 5% giá bán.
“Ví dụ Mitsubishi Xpander 2023 hiện được các gara ô tô cũ mua lại với giá khoảng từ 570-580 triệu đồng, xe 2024 giá nhập khoảng 600 triệu đồng. Xe “date” càng sâu mất giá càng nhiều. Tuy nhiên, năm sản xuất chỉ là một yếu tố, ngoài ra còn phụ thuộc vào chất lượng xe thực tế, số km đã đi, tình trạng nội/ngoại thất”, anh Dũng giải thích.
Theo những người có kinh nghiệm trong ngành ô tô, khách hàng khi mua xe tồn kho lâu ngày nên kiểm tra kỹ để bảo đảm động cơ, khung gầm, thân vỏ hay nội thất không bị ảnh hưởng. Ngoài ra, cần làm rõ về chính sách khuyến mại và năm sản xuất của ô tô, tránh trường hợp đến khi bàn giao mới phát hiện xe có VIN cũ.
Theo Thông tư số 2/2023 của Bộ GTVT, ô tô chưa qua sử dụng có năm sản xuất đến năm nộp hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận kiểm định dưới 2 năm (năm sản xuất cộng 1 năm) và có đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định, sẽ được miễn kiểm định lần đầu.
Như vậy, ô tô sản xuất tháng 1/2022 sẽ được miễn đăng kiểm lần đầu đến 31/12/2023. Tuy nhiên, nếu xe sản xuất muộn hơn, chẳng hạn như tháng 8, 9 hay 10/2022, thời hạn miễn đăng kiểm vẫn là 31/12/2023.